Đột quỵ khi tắm là một hiện tượng nguy hiểm và có thể xảy ra một cách bất ngờ. Trong bài viết này, Palado sẽ cùng bạn tìm hiểu về nguyên nhân và yếu tố liên quan đến đột quỵ khi tắm, cùng những lưu ý khi tắm hàng ngày.
Đột quỵ là gì?
Đột quỵ là gì?
Đột quỵ là gì? Đột quỵ, hay còn được gọi là tai biến mạch máu não, xảy ra khi nguồn máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc tắc nghẽn. Khi mạch máu não bị tắc nghẽn, não sẽ thiếu oxy và chất dinh dưỡng, gây tổn thương và làm chết các tế bào não trong vài phút. Bệnh nhân bị đột quỵ có nguy cơ tử vong cao nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời.
Đột quỵ có hai dạng chính là vỡ mạch máu não và nhồi máu não. Nhiều người cho rằng, tắm đêm là nguyên nhân chính gây đột quỵ. Tuy nhiên, tắm muộn hoặc tắm nước lạnh không trực tiếp dẫn đến nhồi máu não hoặc xuất huyết não. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng đột quỵ?
Đột quỵ có thường xảy ra khi tắm không?
Đột quỵ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và cuộc sống của một người. Điều đáng ngạc nhiên là một số trường hợp đột quỵ thường xảy ra trong khi người ta đang tắm. Lý do gây đột quỵ chủ yếu là do việc thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột. Mặc dù tắm không phải là nguyên nhân chính gây ra đột quỵ, nhưng có một số yếu tố có thể gia tăng nguy cơ xảy ra tai biến mạch máu não trong quá trình tắm. Dưới đây là một số lý do giải thích tại sao đột quỵ có thể xảy ra khi tắm:
Những yếu tố làm gia tăng nguy cơ đột quỵ khi tắm
Nhiệt độ nước
Khi tắm, cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ nước khác với nhiệt độ bên ngoài. Sự chênh lệch nhiệt độ này có thể gây ra những biến đổi trong mạch máu và làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong các mạch máu nhỏ. Nếu một cục máu đông lớn được hình thành trong mạch máu não, nó có thể gây tắc nghẽn và gây đột quỵ.
Sự chênh lệch nhiệt độ giữa nước và cơ thể cũng có thể gây ra những thay đổi đột ngột về huyết áp. Kết quả là, tình trạng hạ hoặc tăng thân nhiệt có thể xảy ra.
Hạ thân nhiệt là gì? Hạ thân nhiệt là tình trạng cơ thể mất nhiệt nhanh hơn khả năng tạo ra, dẫn đến suy giảm nhiệt độ cơ thể dưới mức bình thường. Đây là hiện tượng xảy ra phổ biến nhất trong điều kiện thời tiết lạnh hoặc khi tiếp xúc với nước lạnh. Các biểu hiện của hạ thân nhiệt gồm run rẩy, mệt mỏi, da xanh tái, lú lẫn, khó thở, nhịp tim chậm, trong trường hợp nặng có thể dẫn đến mất ý thức và suy hô hấp.
Vậy ngược lại, tăng thân nhiệt là gì?
Tăng thân nhiệt là gì? Tăng thân nhiệt là tình trạng cơ thể có nhiệt độ cao hơn mức bình thường. Tăng thân nhiệt có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân như sốt cao hay các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Các triệu chứng xuất hiện khi tăng thân nhiệt là đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, mất nước và mất điện giải, rối loạn ý thức, co giật, trong các trường hợp nặng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Tăng hoặc hạ thân nhiệt quá nhanh có thể làm huyết áp thay đổi đột ngột. Máu không đủ để cung cấp cho các khu vực cục bộ trong mạch máu não. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến các cơn đột quỵ, đau tim, ngừng tim trong phòng tắm hay nhà vệ sinh.
Tiếp xúc đột ngột với nước lạnh làm huyết áp tăng nhanh. Do vậy, nhiệt độ nước thay đổi đặc biệt nguy hiểm đối với những người có tiền sử bệnh cao huyết áp, bệnh nhồi máu cơ tim.
Trình tự tắm gội không đúng
Thông thường, chúng ta bắt đầu việc tắm rửa bằng cách làm ướt đầu và tóc. Tuy nhiên, theo Trung tâm Y tế khẩn cấp Ascent, đây là trình tự tắm, gội không đúng.
Đầu là vùng có nhiều mạch máu và dây thần kinh quan trọng. Làm lạnh đầu trước khi làm ướt toàn bộ cơ thể sẽ tạo áp lực lên các dây thần kinh và mạch máu do chênh lệch nhiệt độ, khiến cơ thể phải cân bằng nhiệt độ quá nhanh. Hơn nữa, sự chênh lệch nhiệt độ còn có thể làm co mạch máu, tăng nguy cơ vỡ mạch máu.
Vì vậy, trình tự tắm đúng được khuyến cáo là bắt đầu bằng việc làm ướt chân trước để cơ thể dần quen với nhiệt độ của nước. Sau đó, bạn có thể xả nước lên da và cuối cùng là làm ướt mặt và đầu.
Tắm sau khi sử dụng đồ uống có cồn
Tắm sau khi sử dụng đồ uống có cồn
Sau khi uống đồ có cồn, cơ thể ấm lên và các hệ thống mạch máu được kích hoạt, dẫn đến giãn nở mạch máu. Nếu bạn tắm ngay sau đó, tức là trong thời gian cồn vẫn còn trong cơ thể, mạch máu sẽ dễ bị vỡ, gây ra nguy cơ tai biến mạch máu não. Đây là một trong những nguyên nhân nguy hiểm và phổ biến gây ra đột quỵ.
Do đó, để tránh nguy cơ tai biến mạch máu não, nên tránh tắm ngay sau khi uống đồ có cồn. Nên đợi một khoảng thời gian để cơ thể lấy lại trạng thái bình thường trước khi tắm.
Tăng nồng độ NO khi tắm vào sáng sớm
Bên cạnh việc không nên tắm khuya để tránh nguy cơ đột quỵ, các bác sĩ cũng khuyên không nên tắm vào buổi sáng sớm. Lúc này, cơ thể chúng ta vừa mới thức dậy và chuyển từ tư thế nằm sang tư thế đứng, điều này làm thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể. Sự thay đổi này gây tăng nhịp tim, tăng huyết áp và làm tăng trương lực của động mạch.
Thường thì, huyết áp trong cơ thể sẽ giảm xuống mức thấp nhất vào khoảng 3 giờ sáng. Sau đó, huyết áp tăng dần lên khi chúng ta thức dậy và buổi sáng. Khi thức dậy, cơ thể tổng hợp hormone adrenaline và các hormone gây căng thẳng khác, làm tăng áp lực máu và nhu cầu cung cấp oxy.
Sau một đêm, cơ thể mất lượng nước tương đối lớn, làm cho máu trở nên đặc hơn và tăng áp lực cho tim khi bơm máu đi khắp cơ thể. Sự tăng áp lực này đồng thời làm tăng nhu cầu oxy cho cơ tim và tạo ra sự mất ổn định do chênh lệch áp lực. Điều này tăng nguy cơ tổn thương các mảng xơ vữa trong động mạch, khiến nó dễ bị rách, vỡ hoặc bong. Điều này sẽ kích hoạt quá trình hình thành huyết khối, gây tắc mạch não và dẫn đến đột quỵ do thiếu máu não.
Ngoài ra, đột quỵ khi tắm vào buổi sáng hoặc sáng sớm còn liên quan đến lượng nitric oxit thấp sau khi ngủ dậy. Nitric oxit (NO) đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết lưu thông máu, tham gia vào hầu hết quá trình sinh học trong cơ thể. NO cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình lão hóa và mở rộng mạch máu. Nó là yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển của các bệnh đột quỵ, tiểu đường và các vấn đề sức khỏe khác. NO tiêu thụ vào ban đêm lớn nhất nên khi chúng ta thức dậy vào sáng sớm, cơ thể thường thiếu NO. Điều này cũng làm tăng nguy cơ bị đột quỵ vào buổi sáng sớm.
Nitric oxit (NO) là gì? Nitric oxit (NO) là một phân tử khí tự nhiên có thành phần gồm một nguyên tử nitơ (N) và một nguyên tử oxy (O). Nó có vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh học của cơ thể. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng NO có tác dụng làm giãn nở mạch máu, góp phần trong việc vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng vào tế bào cơ và điều hòa, kiểm soát lưu thông máu và chất dinh dưỡng trong cơ thể.
Bệnh lý về tim mạch, huyết áp
Những người có tiền sử bệnh về huyết áp hoặc tim mạch nên hạn chế tắm vào ban đêm. Lúc này, nhiệt độ xuống thấp và huyết áp tăng cao nên nguy cao đột quỵ tăng cao. Sự thay đổi đột ngột trong huyết áp khi tắm có thể dẫn đến thiếu máu não, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. Nguy cơ này có thể xảy ra cả trong quá trình tắm và sau khi tắm. Ngoài ra, những người có các vấn đề như mỡ máu, thiếu máu, tiểu đường, xơ vữa mạch máu,… cũng rất dễ bị đột quỵ nếu tắm vào ban đêm.
Những lưu ý để tránh đột quỵ khi tắm
Những lưu ý để tránh đột quỵ khi tắm
Mặc dù đột quỵ trong quá trình tắm không phổ biến, nhưng nguy cơ vẫn tồn tại, đặc biệt là đối với những người có tiền sử về bệnh tim mạch, huyết áp cao, hay những người đã từng trải qua đột quỵ trước đó. Để giảm nguy cơ, hãy tuân thủ các biện pháp an toàn khi tắm như:
- Tạo thói quen tắm sớm, đặc biệt là trước 22h. Sấy khô tóc và lau khô cơ thể trước khi đi ngủ để tránh tiếp xúc với cái lạnh.
- Tránh tắm ngay sau khi ăn, khi đang đói hoặc quá no.
- Không dội nước lạnh lên cơ thể một cách đột ngột. Hãy dội nước từ chân, tay và sau đó mới đến cơ thể và đầu. Điều này giúp cơ thể dần thích ứng với nhiệt độ và tránh sốc nhiệt.
- Không tắm ngay sau khi tập thể dục hoặc khi cơ thể còn đang mồ hôi.
- Đảm bảo phòng tắm kín đáo và không có gió lùa.
- Sau khi tắm, để cơ thể khô ráo trước khi bật máy điều hòa nhiệt độ.
- Đột quỵ là vấn đề nghiêm trọng và nếu bạn hoặc ai đó có triệu chứng của đột quỵ trong quá trình tắm như mất cân bằng, khó nói chuyện, tê liệt hoặc giảm thị lực, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức để nhận được sự chăm sóc y tế cấp cứu.
Đột quỵ khi tắm rất khó phát hiện và cần cấp cứu kịp thời. Để bảo vệ sức khỏe của bản thân, bạn nên hạn chế tắm vào ban đêm và sáng sớm. Đồng thời, hãy xây dựng một lối sống lành mạnh và khoa học để nâng cao sức khỏe và tuổi thọ. Đối với những người có nguy cơ đột quỵ cao, nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe để kiểm soát các bệnh lý cơ bản và phòng ngừa nguy cơ đột quỵ.
